Soru:
Cem Sultan Olayı'nın Osmanlı Devleti'ne olan mali ve askeri sonuçları neler olmuştur? Aşağıdaki listede doğru olanları işaretleyiniz.
- a) Osmanlı, Papalık'a yıllık vergi ödemek zorunda kalmıştır.
- b) II. Bayezid, Cem Sultan'ı geri almak için Avrupa devletlerine büyük miktarlarda haraç ödemiştir.
- c) Batı'ya karşı büyük çaplı bir sefer düzenlenememiştir.
- d) Olay, İspanya'da Müslümanlara yardım edilmesine olanak sağlamıştır.
Çözüm:
💡 Bu soru, olayın somut etkilerini analiz etmemizi gerektirir.
- ➡️ İlk adım, a şıkkını değerlendirmek: Osmanlı, Papalık'a "vergi" değil, Cem Sultan'ın iadesi için veya onun kontrol altında tutulması karşılığında büyük miktarlarda "haraç" ödemiştir. Bu nedenle "vergi" ifadesi yanlış, ödenen para "haraç" kavramıyla açıklanır. Ancak ödeme yapıldığı doğrudur.
- ➡️ İkinci adım, b şıkkını değerlendirmek: Cem Sultan'ın iadesi için değil, Avrupa'da tutulması ve Osmanlı'ya karşı kullanılmaması karşılığında haraç ödenmiştir. Şıkkın ifadesi genel anlamda doğru kabul edilebilir.
- ➡️ Üçüncü adım, c şıkkını değerlendirmek: Cem Sultan, Avrupa'da bir tehdit unsuru olduğu için II. Bayezid batıda büyük çaplı fetihler yapamamış, daha temkinli bir politika izlemiştir. Bu ifade doğrudur.
- ➡️ Dördüncü adım, d şıkkını değerlendirmek: Tam tersine, Osmanlı'nın eli kolu bağlı olduğu için İspanya'da (Endülüs) Katoliklerin eline düşen Müslümanlara etkili bir yardım gönderememiştir. Bu ifade yanlıştır.
✅ Sonuç olarak, doğru seçenekler b ve c şıklarıdır.