Soru:
Fatih Sultan Mehmet'in 1481'de vefatının ardından tahta kimin geçeceği konusunda bir mücadele başlamıştır. Bu mücadelede, Cem Sultan'ın taht iddiasını destekleyen temel dayanak nedir?
Çözüm:
💡 Bu soru, Cem Sultan Olayı'nın başlangıcındaki hukuki ve geleneksel temeli sorgulamaktadır. Soruyu çözmek için Osmanlı veraset sistemini ve Cem Sultan'ın konumunu hatırlamalıyız.
- ➡️ İlk adım, Fatih Sultan Mehmet'in vefatı sonrası tahta çıkacak kişiyi belirleyen kuralı hatırlamaktır. Osmanlı'da kesin bir veraset kuralı olmamakla birlikte, "devlet hanedanın ortak malıdır" anlayışı hakimdi ve şehzadeler arasında mücadele sık görülürdü.
- ➡️ İkinci adım, Cem Sultan'ın konumunu analiz etmektir. Cem Sultan, Fatih'in hayattaki iki oğlundan biridir (diğeri Bayezid). Geleneksel olarak, şehzadelerden babasının ölümüne en yakın bölgede bulunanın tahta çıkma şansı daha yüksekti. Cem Sultan, Konya'da; ağabeyi Bayezid ise Amasya'da sancakbeyiydi.
- ➡️ Üçüncü adım, Cem Sultan'ın iddiasının dayanağını bulmaktır. Cem Sultan, İstanbul'a daha yakın olan Konya'dan harekete geçmiş ve kendisini tahtın meşru varisi olarak görmüştür. Ancak, Sadrazam Karamani Mehmet Paşa'nın desteğini Bayezid'e vermesi ve Yeniçerilerin Bayezid'i desteklemesi, Cem Sultan'ın dayanağını zayıflatmıştır.
✅ Sonuç olarak, Cem Sultan'ın temel dayanağı, Osmanlı hanedan geleneğine göre bir şehzade olması ve taht üzerinde eşit hak iddia etmesidir. Coğrafi yakınlık ve destekçi toplama çabaları, bu hakkını gerçekleştirmek için sarf ettiği çabalardır.
