Soru: I. Mahmut döneminde Humbaracı Ahmet Paşa'nın önderliğinde kurulan "Hendesehane"nin Osmanlı eğitim sistemi açısından önemi nedir? Bu kurumun ilerleyen dönemlere etkileri neler olmuştur?
Çözüm:
Hendesehane (Mühendishane), Osmanlı Devleti'nde açılan ilk modern askeri teknik okuldur. Önemi şu şekildedir:
- Eğitimde Modernleşme: Geleneksel medrese eğitiminin dışında, pozitif bilimlere (matematik, geometri, fizik) dayalı bir eğitim anlayışı getirdi.
- Askeri Alanda Uzmanlaşma: Topçu, istihkam ve haritacılık gibi alanlarda teknik personel yetiştirilmesini sağladı.
- Batılılaşma Hareketi: Lale Devri'nden sonraki ilk ciddi batılılaşma adımı olarak kabul edilir.
İlerleyen dönemlere etkileri:
- III. Mustafa döneminde (1773) "Mühendishane-i Bahr-i Hümayun" (Deniz Mühendishanesi) ve III. Selim döneminde (1795) "Mühendishane-i Berr-i Hümayun" (Kara Mühendishanesi) gibi okulların açılmasına öncülük etti.
- 19. yüzyılda açılan Harbiye ve Tıbbiye gibi modern okulların temelini oluşturdu.
- Osmanlı modernleşme sürecinde teknik eğitimin başlangıcı sayılır.