Soru:
Ayastefanos Antlaşması'nın aşağıdaki maddelerinden hangisi, İngiltere'nin "Hindistan'a giden yolların güvenliği" politikasını doğrudan tehdit ettiği için bu devletin antlaşmaya şiddetle karşı çıkmasına neden olmuştur?
A) Sırbistan, Karadağ ve Romanya'nın bağımsızlığının tanınması
B) Bosna-Hersek'e özerklik verilmesi
C) Büyük Bulgaristan Prensliği'nin Ege Denizi'ne kıyısı olacak şekilde kurulması
D) Rusya'ya savaş tazminatı ödenmesi
Çözüm:
💡 Bu çoktan seçmeli soruda, İngiltere'nin uzun vadeli dış politikasını ve jeopolitik kaygılarını anlamak önemlidir.
- ➡️ Birinci Adım: İngiltere'nin 19. yüzyıldaki en önemli dış politika hedeflerinden biri, "sömürge imparatorluğunun incisi" olan Hindistan'a giden yolların (özellikle Süveyş Kanalı ve Doğu Akdeniz) güvende tutulmasıydı.
- ➡️ İkinci Adım: Seçenekleri inceleyelim:
- A) Bu devletlerin bağımsızlığı İngiltere'yi doğrudan bu kadar tehdit etmez.
- B) Bosna-Hersek'in özerkliği daha çok Avusturya-Macaristan'ı ilgilendirir.
- C) Büyük Bulgaristan'ın Ege Denizi'ne kıyısının olması, Rusya'nın nüfuz alanını Ege'ye, dolayısıyla Akdeniz'e taşıma potansiyeli taşıyordu. Bu, İngiltere'nin Akdeniz'deki deniz yolları ve Süveyş Kanalı üzerindeki kontrolünü tehdit ediyordu.
- D) Tazminat, Osmanlı-Rusya arasında bir mali meseledir, İngiltere'nin Hindistan yolunu doğrudan tehdit etmez.
- ➡️ Üçüncü Adım: İngiltere, Rusya'nın Ege'de güçlü bir müttefiki olan bir Bulgaristan üzerinden Akdeniz'e sızabileceğinden endişe duydu.
✅ Doğru cevap C seçeneğidir. Çünkü Büyük Bulgaristan'ın Ege'ye çıkması, İngiltere'nin en hassas olduğu konu olan Hindistan yolu güvenliğini doğrudan tehdit etmiştir.