Soru:
Bir dağ yamacındaki köy, şiddetli ve uzun süreli yağışın ardından, toprak ve kayalardan oluşan büyük bir kütlenin aşağıya doğru hızla kaydığını gözlemlemiştir. Bu olay, evlere ve tarım arazilerine ciddi zarar vermiştir.
Yaşanan bu ekstrem doğa olayı nedir? Bu olayın oluşum riskini artıran iki doğal faktörü belirtiniz.
Çözüm:
💡 Bu betimleme, yamaç dengesinin bozulmasıyla gerçekleşen bir kütle hareketini anlatmaktadır.
- ➡️ Olayın Tanımlanması: Yamaçtaki toprak, kaya ve enkazın yerçekimi etkisiyle aşağıya doğru ani hareketine heyelan (toprak kayması) denir. Şiddetli yağışın tetiklemesi ve hızlı gelişmesi tipik bir heyelan senaryosudur.
- ➡️ Risk Artıran Doğal Faktörler:
- 1. Şiddetli ve Uzun Süreli Yağış: Yağmur suyu, toprak ve kayaların arasına sızarak ağırlıklarını artırır ve sürtünmeyi azaltır. Bu, yamacın dengede kalma gücünü zayıflatır ve kaymaya neden olur.
- 2. Eğimli Arazi Yapısı: Dik yamaçlar, yerçekimi kuvvetinin etkisini artırarak heyelan için fiziksel bir zemin oluşturur. Eğim ne kadar fazlaysa, kütlelerin hareket etme potansiyeli de o kadar yüksektir.
✅ Sonuç: Köyde yaşanan olay bir heyelandır. Bu olayın oluşum riskini artıran iki doğal faktör ise şiddetli yağış ve arazinin eğimli olmasıdır.
