Soru:
Küresel iklim değişikliğinin ana itici gücü, atmosferdeki sera gazı konsantrasyonlarının artmasıdır. Aşağıdaki sera gazlarından hangisi, birim molekül başına en yüksek küresel ısınma potansiyeline (KIP) sahip olmasına rağmen, atmosferdeki toplam ısınmaya olan katkısı karbondioksit (CO₂) kadar büyük değildir?
- A) Su Buharı (H₂O)
- B) Metan (CH₄)
- C) Karbondioksit (CO₂)
- D) Kloroflorokarbonlar (CFC'ler)
Çözüm:
🌡️ Bu soru, farklı sera gazlarının etkinliklerini ve atmosferdeki bolluklarını anlamamızı gerektirir. KIP, bir gazın belirli bir kütlesinin, belirli bir zaman periyodunda ne kadar ısı hapsedebileceğinin bir ölçüsüdür.
- ➡️ A) Su buharı en bol bulunan sera gazıdır ama konsantrasyonu doğrudan insanlar tarafından kontrol edilmez, sıcaklığa bağlıdır. KIP'si diğerlerine göre düşüktür.
- ➡️ B) Metan (CH₄), CO₂'den 28-36 kat daha güçlü bir sera gazıdır (100 yıllık periyotta), ancak atmosferdeki miktarı CO₂'ye kıyasla çok daha azdır.
- ➡️ C) Karbondioksit (CO₂), atmosferde en uzun ömürlü ve en bol bulunan insan kaynaklı sera gazıdır. Bu nedenle toplam ısınmaya en büyük katkıyı yapar.
- ➡️ D) Kloroflorokarbonlar (CFC'ler), birim bazında CO₂'den binlerce kat daha güçlüdür ve en yüksek KIP değerlerine sahiptir. Ancak, Montreal Protokolü ile üretimleri büyük ölçüde durdurulduğu için atmosferdeki miktarları ve toplam katkıları CO₂'den çok daha düşüktür.
✅ Sonuç: Soruda, birim başına en güçlü olan ama toplam katkısı CO₂'den az olan gaz soruluyor. Bu tanım, en yüksek KIP değerlerine sahip olan Kloroflorokarbonlar (CFC'ler) ile örtüşmektedir. Doğru cevap D'dir.
