Soru: Ayette geçen 'fî'r-rikâb' (köleler) sınıfına zekat verilmesi ne anlama gelir? Kölelik kurumu günümüzde olmadığına göre, bu madde nasıl anlaşılmalıdır?
Çözüm: Tevbe 60. ayetteki 'fî'r-rikâb' ifadesi, kölelerin özgürlüğünü satın almak için kullanılacak zekatı ifade eder. Tarihsel olarak:
- İslam, köleliği kaldırmak için aşamalı bir yöntem izlemiş, kölelerin azat edilmesini teşvik etmiştir.
- Zekat fonu, kölelerin özgürlüğünü satın almalarına yardım etmek için kullanılırdı.
Günümüzde kölelik kurumu resmen kalkmıştır. Ancak İslam alimleri, bu maddenin ruhunun:
- Esir düşmüş savaş tutsaklarının kurtarılması,
- İnsan ticareti mağdurlarının kurtarılması ve rehabilitasyonu,
- Ağır borç altında ezilen ve özgürlüğü kısıtlanmış insanlara yardım gibi çağdaş uygulamalarla yaşatılabileceğini belirtirler. Böylece zekat, insan onurunu koruma amacına hizmet etmeye devam eder.