Çözümlü Örnek 4
Soru:
Husserl'e göre, "bilinç daima bir şeyin bilincidir" (yönelimsellik). Bu ilke, "Varlık fenomendir" tezi ile nasıl ilişkilidir? Aşağıdaki çıkarımlardan hangisi bu ilişkiyi doğru kurar?
- A) Yönelimsellik, varlığın bilinçten bağımsız olduğunu kanıtlar.
- B) Bilinç kendi içine kapalıdır, bu nedenle varlık sadece bir yanılsamadır.
- C) Varlık, bilincin kendisine yöneldiği ve anlam verdiği fenomen olarak var olur.
- D) Yönelimsellik ilkesi, sadece fiziksel nesneler için geçerlidir.
Çözüm:
💡 Husserl'in "yönelimsellik" ilkesi, bilincin asla boş olmadığını, her zaman bir nesneye (gerçek veya hayali) yönelik olduğunu söyler. Bu, "Varlık fenomendir" tezinin temel dayanağıdır.
- ➡️ Seçenek A, tam tersi bir iddiada bulunur. Yönelimsellik, varlığın bilinçle olan kopmaz bağını gösterir, bağımsızlığını değil.
- ➡️ Seçenek B, bilinci içe kapalı görerek idealist bir hataya düşer. Oysa fenomenoloji, bilinci daima dışa, dünyaya açık olarak tanımlar.
- ➡️ Seçenek D, yönelimselliğin kapsamını daraltır. Bilinç sadece fiziksel nesnelere değil, matematiksel doğrulara, duygulara, anılara da yönelebilir.
- ➡️ Seçenek C, ilişkiyi doğru kurar: Bilinç bir şeye yönelir ("noesis") ve bu yönelme sonucunda o şey, anlam kazanmış bir fenomen ("noema") olarak bilincimde belirir. İşte "varlık" da bu sürecin ürünüdür; bilincin yöneldiği ve anlam verdiği fenomendir.
✅ Sonuç: Yönelimsellik, varlığın bilinçten ayrılamaz olduğunu gösterir. Varlık, bilincin yöneldiği anlamlı fenomendir. Doğru cevap C'dir.
