Soru:
Aşağıdaki tabloda toplumsal bütünleşmeyi güçlendiren ve zayıflatan bazı faktörler karışık olarak verilmiştir. Hangileri bütünleşmeyi güçlendirir (\(G\)), hangileri zayıflatır (\(Z\))?
| Faktör | G/Z |
| Yüksek düzeyde sosyal hareketlilik | ? |
| Kültürel görelilik anlayışının yaygınlaşması | ? |
| Derin bir ekonomik eşitsizlik | ? |
| Ortak düşman veya tehlike algısı | ? |
Çözüm:
💡 Bu soruda, her bir faktörün toplumsal bağları ve dayanışmayı nasıl etkilediğini düşünmemiz gerekiyor.
- ➡️ Birinci Faktör: Yüksek düzeyde sosyal hareketlilik
Sosyal hareketlilik, bireylerin sınıflar arasında dikey veya yatay olarak hareket edebilmesidir. Bu, toplumda "fırsat eşitliği" ve "adalet" algısını güçlendirir. Bireyler sistemin adil olduğuna inanırsa, topluma daha fazla bağlanır. Bu nedenle, bu faktör bütünleşmeyi Güçlendirir (G).
- ➡️ İkinci Faktör: Kültürel görelilik anlayışının yaygınlaşması
Kültürel görelilik, farklı kültürleri kendi koşulları içinde anlamaya ve onlara saygı duymaya dayanır. Bu anlayış, farklı kültürel gruplar arasında hoşgörüyü ve karşılıklı anlayışı artırarak çatışma riskini azaltır. Dolayısıyla, bu faktör de bütünleşmeyi Güçlendirir (G).
- ➡️ Üçüncü Faktör: Derin bir ekonomik eşitsizlik
Ekonomik eşitsizlik, toplumu "biz ve onlar" şeklinde böler. Zengin ile yoksul arasında uçurum arttıkça, toplumsal güven azalır ve sınıf çatışmaları artabilir. Bu durum toplumsal bütünleşmeyi ciddi şekilde Zayıflatır (Z).
- ➡️ Dördüncü Faktör: Ortak düşman veya tehlike algısı
Dışarıdan gelen bir tehdit (savaş, doğal afet, pandemi gibi), genellikle toplum içindeki farklılıkları ikinci plana atarak insanları "aynı gemide" hissettirir. Bu "dış-grup tehdidi", "iç-grup dayanışmasını" güçlendirir. Bu nedenle, bu faktör geçici de olsa bütünleşmeyi Güçlendirir (G).
✅ Sonuç olarak tablo şu şekilde doldurulur:
- Yüksek düzeyde sosyal hareketlilik → G
- Kültürel görelilik anlayışının yaygınlaşması → G
- Derin bir ekonomik eşitsizlik → Z
- Ortak düşman veya tehlike algısı → G