Çözümlü Örnek 1
Soru:
Aşağıdaki önermelerden hangisi, "Bütün kuşlar uçar" (A tipi) önermesi ile çelişik önermedir? Seçenekleri değerlendirerek çelişik olanı bulunuz.
- a) Hiçbir kuş uçmaz. (E tipi)
- b) Bazı kuşlar uçar. (I tipi)
- c) Bazı kuşlar uçmaz. (O tipi)
- d) Bütün kuşlar uçmaz. (E tipi)
Çözüm:
💡 Çelişik önermeler aynı anda hem doğru hem de yanlış olamazlar. Birinin doğruluğu diğerinin yanlışlığını gerektirir. Karesel karşıtlık diyagramında A (Tümel Olumlu) ile O (Tikel Olumsuz) önermeleri çelişiktir.
- ➡️ 1. Adım: Verilen önermemiz A tipidir: "Bütün kuşlar uçar."
- ➡️ 2. Adım: A tipi önermenin çelişiği, O tipi önermedir. O önermesi "Bazı S'ler P değildir" formundadır.
- ➡️ 3. Adım: Seçeneklere bakalım. "Bazı kuşlar uçmaz" önermesi O tipidir ve A önermesinin çelişiğidir. Eğer "Bütün kuşlar uçar" doğruysa, "Bazı kuşlar uçmaz" kesinlikle yanlıştır ve tam tersi de geçerlidir.
✅ Sonuç: Doğru cevap (c) Bazı kuşlar uçmaz. (O tipi) seçeneğidir.
