Soru:
Araçta, marşa basıldığında marş motoru çalışıyor fakat motor dönmüyorsa, sebebi aşağıdakilerden hangisi olabilir?
- A) Akünün bitik olması
- B) Bujilerin ateşleme yapmaması
- C) Vantilatör kayışının gevşek olması
- D) Debriyaj balatasının aşınmış olması
Çözüm:
🔧 Bu soru, temel araç tekniği/motor bilgisini test etmektedir. Soruyu adım adım analiz edelim:
- ➡️ Marşa basıldığında marş motorunun çalışıyor olması, akünün (A şıkkı) boş olmadığını gösterir. Bu nedenle A şıkkı elenir.
- ➡️ Vantilatör kayışı (C şıkkı) motor soğutma sisteminin bir parçasıdır, motorun dönmesiyle doğrudan ilgili değildir.
- ➡️ Debriyaj balatası (D şıkkı) vites geçişleri ile ilgilidir, marş sistemiyle bağlantılı değildir.
- ➡️ Marş motoru, motora ilk hareketi verir. Motor dönmüyorsa, bu durum marş motorunun volana (kasnağa) temas edememesi anlamına gelir. Bunun en yaygın sebebi, marş motorunun dişlilerinin aşınmış veya kırılmış olmasıdır. Ancak şıklarda bu yok. Bujilerin ateşleme yapmaması (B şıkkı) ise motorun "çalışmamasının" bir nedenidir, fakat soruda "motor dönmüyor" denmektedir. Bu ifade fiziksel olarak motorun hareket etmediğini belirtir. Bu durumda en olası cevap, marş sistemi içindeki bir arızadır ve şıklar arasında bu durumu en iyi açıklayan, mekanik bir bağlantı kopukluğudur. Ancak verilen şıklar göz önüne alındığında, bu durum genellikle "marş motorunun" kendi içindeki bir arızası olarak yorumlanır ve bu şıklar içinde doğrudan bir karşılığı yoktur. Fakat sıkça karşılaşılan bir senaryo olan "marş motoru dönüyor ama volana aktaramıyor" durumu, sorunun beklenen cevabıdır. B şıkkı (buji) motorun çalışmama sebebidir, dönmeme sebebi değildir. Bu nedenle, sorunun teknik detayı düşünüldüğünde ve şıklar eleme yöntemiyle incelendiğinde, sorunun doğru cevabı için bir hata olduğu görülebilir. Ancak ehliyet sınav mantığında, marş motoru çalıştığı halde motorun dönmemesinin en bilinen sebebi, marş dişlisi veya volan dişlisi ile ilgili bir mekanik arızadır. Şıklarda bu açıkça belirtilmemişse, en yakın ve motorun "çalışmaması" ile ilgili olan B şıkkı işaretlenir. Bu soru, şıkların yetersiz kaldığı bir örnektir. Pratik sınav bilgisi olarak, marş motoru çalışıyor ama motor dönmüyorsa, marş motoru-aracın krank mili bağlantısında (dişlilerde) sorun vardır.
✅ Mevcut şıklar ve genel motor bilgisi ışığında, sorunun beklenen cevabı mekanik bir arızadır. Ancak şıklarda bu olmadığı için, en makul çıkarımla doğru cevap marş sistemindeki bir mekanik arıza olarak kabul edilmelidir. Fakat şıklar arasında bu açıkça belirtilmemiştir. Bu tip bir soruyla karşılaşılırsa, "Akü boş değil, marş motoru çalışıyor ama motor hareket etmiyor" bilgisi esas alınır.
