Çözümlü Örnek 3
Soru:
Mete Han'ın "Onluk Sistem"i getirerek orduyu ve devlet teşkilatını yeniden düzenlemesi, aşağıdaki alanlardan hangisinde doğrudan bir etki yaratmamıştır?
- A) Askeri disiplin ve hareket kabiliyeti
- B) Merkezi otoritenin güçlenmesi
- C) Yazılı hukuk kurallarının oluşturulması
- D) Toplumsal dayanışmanın artması
- E) Ordunun süratle seferber edilebilmesi
Çözüm:
💡 Soru, Onluk Sistem'in sonuçlarını iyi bilmeyi gerektiriyor. "Doğrudan etki yaratmamıştır" ifadesine dikkat edilmeli.
- ➡️ A Seçeneği: Onluk sistem, ordunun daha disiplinli ve hızlı hareket etmesini sağlamıştır. Etkilemiştir.
- ➡️ B Seçeneği: Ordu doğrudan Kağan'a bağlandığı için merkezi otorite güçlenmiştir. Etkilemiştir.
- ➡️ C Seçeneği: Yazılı hukuk kuralları (kanunname), genellikle yerleşik hayata geçen ve daha sonraki dönemlerde görülen (örneğin Uygurlar, Osmanlılar) bir özelliktir. Hunlarda yazılı hukuktan ziyade töre vardı. Onluk Sistem'in doğrudan yazılı hukuk oluşturduğu söylenemez. Etkilememiştir.
- ➡️ D Seçeneği: Ordu-millet anlayışı ile tüm toplum askeri bir düzende örgütlendiği için dayanışma artmıştır. Etkilemiştir.
- ➡️ E Seçeneği: Sistem, seferberliği hızlandırmıştır. Etkilemiştir.
✅ Sonuç olarak, Onluk Sistem askeri ve idari bir düzenlemeyken, yazılı hukuk oluşturulması doğrudan bir sonucu değildir. Cevap: C
