Soru:
Tuğrul Bey'in Bağdat Seferi'nin (1055) sonuçları arasında;
I. Halifeliğin siyasi gücünün artması,
II. Sünni-Şii mücadelesinin şiddetlenmesi,
III. Büyük Selçuklu Devleti'nin İslam dünyasındaki meşruiyetinin pekişmesi
durumlarından hangileri gösterilebilir?
- A) Yalnız I
- B) Yalnız II
- C) Yalnız III
- D) I ve III
- E) II ve III
Çözüm:
Bu soru, seferin farklı yönlerdeki etkilerini analiz etmemizi istiyor. 🤔 Maddeleri tek tek inceleyelim:
- ➡️ I. Madde (Halifeliğin siyasi gücünün artması): Bu madde yanlıştır. Tam aksine, Tuğrul Bey'in Bağdat'a girmesi ve "Sultan" unvanını alması, halifeliğin siyasi gücünü büyük ölçüde Selçuklu Sultanlığı'na devrettiği anlamına gelir. Halife, manevi prestijini korumuş ama siyasi ve askeri otorite artık sultanın eline geçmiştir.
- ➡️ II. Madde (Sünni-Şii mücadelesinin şiddetlenmesi): Bu madde doğrudur. Sefer, Sünni Selçukluların, Şii Büveyhoğulları'nı Bağdat'tan çıkarmasıyla sonuçlanmıştır. Bu olay, mezhep çatışması bağlamında önemli bir dönüm noktasıdır ve Sünni-Şii gerilimini beslemiştir.
- ➡️ III. Madde (Büyük Selçuklu Devleti'nin meşruiyetinin pekişmesi): Bu madde kesinlikle doğrudur. İslam dünyasının manevi lideri olan halife tarafından "Doğunun ve Batının Sultanı" ilan edilmek, bir devlete verilebilecek en büyük meşruiyet onayıdır.
✅ Değerlendirmemize göre, doğru olan maddeler II ve III numaralı maddelerdir. Bu nedenle cevap E seçeneğidir.