Soru:
Kabakçı Mustafa İsyanı'nın temel nedeni, aşağıdaki padişahlardan hangisinin başlattığı askeri ve idari yeniliklere karşı, yeniçeriler ve ulema gibi çıkar gruplarının duyduğu tepkidir?
- A) I. Mahmut
- B) III. Mustafa
- C) III. Selim
- D) I. Abdülhamit
Çözüm:
💡 Bu soru, isyanın "neden" kısmını ve hangi padişah dönemine denk geldiğini sorgulamaktadır. İsyanın hedef aldığı reformları ve onları başlatan padişahı bilmek gerekir.
- ➡️ A Şıkkı (I. Mahmut): Kendi döneminde (1730-1754) önemli işler yapmış olsa da, Kabakçı İsyanı onun döneminde gerçekleşmemiştir.
- ➡️ B Şıkkı (III. Mustafa): 1757-1774 yılları arasında hüküm sürmüştür. Baron de Tott ile topçu ocaklarında ıslahat yapmaya çalışmıştır, ancak isyan onun döneminde değildir.
- ➡️ C Şıkkı (III. Selim): 1789-1807 yılları arasında hüküm sürmüştür. Askeri alanda Nizam-ı Cedid ordusunu kurmuş, idari ve mali alanda kapsamlı yenilikler (İrad-ı Cedid Hazinesi vb.) yapmıştır. İşte bu yenilikler, geleneksel yapıdan çıkar sağlayan Yeniçeriler ve ulema tarafından tepkiyle karşılanmış ve bu tepki Kabakçı Mustafa İsyanı'na dönüşmüştür.
- ➡️ D Şıkkı (I. Abdülhamit): 1774-1789 yılları arasında hüküm sürmüştür. İsyan onun döneminden önce gerçekleşmiştir.
✅ Doğru cevap, Nizam-ı Cedid reformlarını başlatan ve bu nedenle isyanın hedefi haline gelen C) III. Selim'dir.