Soru:
Türkiye'deki maden çeşitliliği ve dağılımı ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğru değildir?
- A) Ege Bölgesi, linyit, mermer, bor ve zımpara taşı yatakları bakımından zengindir.
- B) Akdeniz Bölgesi, krom, boksit ve kükürt yatakları ile öne çıkar.
- C) Doğu Anadolu Bölgesi, demir, krom ve kayatuzu yataklarına sahiptir.
- D) Karadeniz Bölgesi, bakır ve taş kömürü yataklarının ana vatanıdır.
- E) Marmara Bölgesi, sanayi ham maddesi olan mermer ve doğalgaz çıkarımı ile dikkat çeker.
Çözüm:
💡 Bu soru, coğrafi bölgelerimizin sahip olduğu maden zenginliklerini genel hatlarıyla bilmemizi istiyor. Seçenekleri bölge bazında değerlendirelim.
- ➡️ A) Ege Bölgesi: Linyit (Manisa-Soma, Kütahya), Mermer (Afyon, Denizli), Bor (Kütahya-Emet, Balıkesir-Bigadiç) ve Zımpara Taşı (İzmir, Muğla) yataklarıyla ünlüdür. Bu ifade DOĞRU.
- ➡️ B) Akdeniz Bölgesi: Krom (Fethiye, Köyceğiz), Boksit (Alüminyumun hammaddesi, Seydişehir-Konya* - coğrafi olarak İç Anadolu ama Akdeniz'e komşu bölge), Kükürt (Keçiborlu-Isparta*) yatakları vardır. (*Isparta Akdeniz, Konya İç Anadolu Bölgesi'dir ancak bu madenler bölge için karakteristiktir.) Genel olarak bu madenlerle anılır, ifade kabaca DOĞRU kabul edilebilir. Ancak sorunun doğru cevabını bulmak için diğer seçeneklere bakalım.
- ➡️ C) Doğu Anadolu Bölgesi: Demir (Sivas-Divriği, Malatya-Hekimhan), Krom (Elazığ-Guleman, Diyarbakır) ve Kaya Tuzu (Erzurum, Iğdır) yatakları bulunur. Bu ifade DOĞRU.
- ➡️ D) Karadeniz Bölgesi: Bakır (Artvin-Murgul, Rize-Çayeli, Kastamonu-Küre) ve Taş Kömürü (Zonguldak) rezervleri bu bölgededir. Bu ifade DOĞRU.
- ➡️ E) Marmara Bölgesi: Mermer (Bilecik, Balıkesir) çıkarımı doğrudur. Ancak, Türkiye'de ticari anlamda doğalgaz çıkarımı çok sınırlıdır. Küçük ölçekli sahalar olsa da, Marmara Bölgesi (özellikle Trakya'da) doğalgaz, Türkiye'nin ihtiyacının çok küçük bir kısmını karşılar ve bu bölgeyi "doğalgaz çıkarımı ile dikkat çeken" bir bölge olarak tanımlamak yanıltıcı olur. Türkiye'nin doğalgaz ihtiyacı büyük oranda ithalat yoluyla karşılanır. Bu nedenle bu ifade genel geçer bir doğruyu yansıtmamaktadır.
✅ B seçeneği tartışmaya açık olsa da, E seçeneği bariz bir şekilde en yanlış olanıdır. Bu nedenle, "doğru değildir" denilen ifade E) Marmara Bölgesi, sanayi ham maddesi olan mermer ve doğalgaz çıkarımı ile dikkat çeker seçeneğidir.
