Soru:
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde Atatürk'ün çocuklara verdiği değer, bir neden-sonuç ilişkisi içinde verilmiştir?
- A) Çocukları çok sever ve onlarla vakit geçirirdi.
- B) Çocuklar, onun için ülkenin geleceğinin temsilcisiydi.
- C) Çocuklara olan güveninden dolayı 23 Nisan'ı onlara bayram olarak armağan etti.
- D) Bugün birçok okul ve kurum onun adını taşımaktadır.
Çözüm:
💡 Neden-sonuç ilişkisi, bir eylemin (sonuç) hangi gerekçeyle (neden) yapıldığını gösterir. "İçin, -den dolayı, sebebiyle, yüzünden" gibi ifadelerle kurulur.
- ➡️ 1. Adım: A seçeneği sadece iki eylem (sevme ve vakit geçirme) bildirir. Aralarında neden-sonuç ilişkisi yoktur, eşzamanlı veya ardışık eylemlerdir.
- ➡️ 2. Adım: B seçeneği bir tanım ve inanç cümlesidir. "Çocuklar temsilciydi" bir durum bildirir, neden-sonuç değildir.
- ➡️ 3. Adım: C seçeneğini inceleyelim: "Çocuklara olan güveninden dolayı (NEDEN) 23 Nisan'ı onlara bayram olarak armağan etti (SONUÇ)." Cümlede "dolayı" bağlacı açık bir şekilde neden-sonuç ilişkisi kurmuştur.
- ➡️ 4. Adım: D seçeneği, Atatürk'ün anısına yapılan bir şeyden bahseder, ancak burada bir neden-sonuç ilişkisi kurulmamıştır.
✅ Neden (güven) ve sonucu (bayramı armağan etme) net olarak belirtilen tek cümle C seçeneğidir.
