Soru:
"Gözleri çakmak çakmak yanıyordu." cümlesinde benzetme var mıdır? Varsa, bu benzetme türünü (Açık / Kapalı / Pekiştirilmiş / Yalın Benzetme) belirleyerek unsurlarını açıklayınız.
Çözüm:
💡 Bu cümlede sıfat görevinde kullanılan bir benzetme vardır. "Çakmak" kelimesi, gözlerin parlaklığını ve ateşli bakışını ifade etmek için kullanılmıştır.
- ➡️ 1. Adım: Unsurları bulalım:
- Benzeyen: Gözleri
- Kendisine Benzetilen: Çakmak (Kıvılcım, ateş parçası)
- Benzetme Yönü: Parlak ve ateşli olması (Bu unsur cümlede doğrudan belirtilmemiş, "yanıyordu" fiiliyle ima edilmiştir.)
- Benzetme Edatı: Yok
- ➡️ 2. Adım: Benzetme türünü belirleyelim. Hem benzetme edatı (gibi, kadar, sanki) hem de benzetme yönü açıkça söylenmediği için bu, bir kapalı benzetme (teşbih-i beliğ) örneğidir.
- ➡️ 3. Adım: Kapalı benzetmede sadece benzeyen ve kendisine benzetilen unsurları kullanılır. Burada da "gözler" direkt olarak "çakmak"a benzetilmiştir.
✅ Sonuç: Evet, bu cümlede kapalı benzetme sanatı vardır. Benzeyen: Gözleri, Kendisine Benzetilen: çakmak.