Çözümlü Örnek 7
Soru:
Biyomimikri, doğadaki modelleri ve sistemleri taklit ederek insan problemlerine çözüm üreten bir mühendislik yaklaşımıdır. Bir girişimci, yüksek binaların dış cephe temizliği için tırtıl gibi yüzeylere sıkıca tutunabilen ve hareket edebilen bir robot tasarlamak istiyor.
Bu girişimcinin, tasarım fikrini geliştirirken aşağıdaki canlılardan hangisini incelemesi en uygun olur ve neden?
- A) Yarasa
- B) Ağaçkakan
- C) Bukalemun
- D) Gecko kertenkelesi
Çözüm:
💡 Soruda istenen, dikey yüzeylere tutunup hareket edebilme özelliğine sahip bir canlı modelinin belirlenmesidir. Her seçeneği tek tek inceleyelim.
- ➡️ A) Yarasa: Yarasa uçabilen bir memelidir. Dikey yüzeylere tırmanmak yerine uçarak hareket eder. Bu nedenle doğru model değildir.
- ➡️ B) Ağaçkakan: Ağaçkakan, gagasıyla ağaç gövdelerine vurarak hareket etmez; genellikle ağaç gövdelerine tüneyerek durur. Sürekli ve güvenli tırmanma için ideal bir model değildir.
- ➡️ C) Bukalemun: Bukalemunun dallara tutunabilen ayakları vardır ancak asıl ünü renk değiştirmesidir. Düz cam gibi yüzeylerde çok etkili bir tutunma mekanizması yoktur.
- ➡️ D) Gecko Kertenkelesi: Geckolar, ayak parmaklarındaki mikroskobik kıllar (setae) sayesinde Van der Waals kuvveti adı verilen moleküler çekim kuvvetiyle cam dahil birçok düz yüzeye sıkıca tutunabilir ve hızla tırmanabilir. Bu özellik, soruda istenen "tırtıl gibi yüzeylere sıkıca tutunabilen" robot için en uygun biyomimikri örneğidir.
✅ Doğru cevap D) Gecko kertenkelesi'dir. Çünkü bu canlı, düz ve dikey yüzeylere tutunma konusunda doğadaki en başarılı modellerden biridir.