Soru:
TBMM'nin açılışının hemen ardından çıkardığı ilk kanunlardan biri olan ve Meclis'in üstünde hiçbir güç tanımadığını ilan eden "Hıyanet-i Vataniye Kanunu"nun çıkarılma amacı ne olabilir? Aşağıdaki maddelerden hangisi bu amacı en iyi şekilde destekler?
- A) İstanbul'daki padişahı ve hükümeti korumak
- B) İşgal güçleriyle işbirliği yapanları ve Meclis'e karşı ayaklananları cezalandırarak iç güvenliği ve milli birliği sağlamak
- C) Yeni vergiler koymak
- D) Asker kaçaklarını affetmek
Çözüm:
💡 Bu soru, tarihsel bir kanunun çıkarılma nedenini ve bağlamını anlamamızı istiyor. Doğru cevap, o dönemin koşullarına (iç isyanlar, işbirlikçilik) en uygun olan seçenek olacaktır.
- ➡️ A Seçeneği: Tam tersi bir durum söz konusudur. TBMM, İstanbul Hükümeti'ne karşı mücadele etmektedir.
- ➡️ B Seçeneği: Bu, kanunun tam olarak amacını yansıtır. Yeni kurulan Meclis, hem işgalcilerle işbirliği yapan iç düşmanlarla (örneğin Anzavur İsyanı) hem de Meclis'in otoritesini tanımayanlarla mücadele etmek zorundaydı. Bu kanun, bu tür eylemleri vatan hainliği sayarak Meclis'in otoritesini ve milli mücadelenin devamlılığını güvence altına almayı amaçlamıştır.
- ➡️ C Seçeneği: Mali bir konudur ve "Hıyanet-i Vataniye" gibi olağanüstü bir güvenlik kanununun temel amacı olamaz.
- ➡️ D Seçeneği: Affetmek değil, caydırıcılık ve cezalandırma bu kanunun mantığıdır.
✅ Sonuç: Doğru cevap B seçeneğidir. Çünkü Hıyanet-i Vataniye Kanunu, henüz kurulmuş olan TBMM'nin otoritesini pekiştirmek, içerideki tehditleri bertaraf etmek ve Kurtuluş Savaşı sırasında milli birliği korumak amacıyla çıkarılmıştır.