Soru:
Bir grup araştırmacı, yeni bir ilaç molekülünün insan vücudundaki bir proteine nasıl bağlandığını atomik düzeyde incelemek istiyor. Bu amaçla, moleküllerin üç boyutlu yapılarını (\(3B\)) atom detayında görüntülemeleri gerekiyor. Hangi bilim araştırma merkezi, bu araştırmacıların ihtiyaç duyduğu ışın kaynağı teknolojisini sağlamak için en uygun seçenektir?
- A) Radyo Teleskop Dizini
- B) Senkrotron Işınım Tesisi
- C) Nötron Sprey Kaynağı
- D) Hava Durumu Balonu İstasyonu
Çözüm:
💡 Sorunun anahtar kelimeleri "atomik düzeyde incelemek" ve "ışın kaynağı"dır. Protein ve ilaç moleküllerinin yapısını çözmek için güçlü bir X-ışını kaynağına ihtiyaç vardır.
- ➡️ A) Radyo Teleskop Dizini: Evrenden gelen radyo dalgalarını gözlemler. Biyomoleküllerin yapısını çözemez.
- ➡️ B) Senkrotron Işınım Tesisi: Elektronları yüksek hızlarda hızlandırarak çok parlak ve odaklanmış X-ışınları üretir. Bu X-ışınları, protein kristalografisi deneyleri için idealdir ve moleküllerin atomik yapısını aydınlatır. 💊 Bu, tam olarak araştırmacıların ihtiyacı olan teknolojidir.
- ➡️ C) Nötron Sprey Kaynağı: Nötronları kullanarak malzeme incelemesi yapar. Özellikle hidrojen atomlarının yerini belirlemede kullanılır ancak protein yapılarını çözmede birincil yöntem değildir ve X-ışını kadar yaygın kullanılmaz.
- ➡️ D) Hava Durumu Balonu İstasyonu: Atmosferik veri toplar. Bu çalışma ile ilgisi yoktur.
✅ Araştırmacıların atomik çözünürlükte protein-ilaç etkileşimini inceleyebilmeleri için en uygun ve doğrudan cevap, güçlü X-ışınları sağlayan bir Senkrotron Işınım Tesisidir. Doğru cevap B seçeneğidir.
