Soru:
Erzurum Kongresi'nde alınan "Milli Meclis'in derhal toplanması ve hükümet işlerinin meclisin denetiminde yürütülmesi" kararı, aşağıdaki Atatürk ilkelerinden hangisinin habercisi niteliğindedir? Bu karar, aynı zamanda "manda ve himaye reddi" kararıyla nasıl bir bağ içindedir?
Çözüm:
💡 Bu soru iki bölümden oluşuyor. Önce kararın hangi ilkeyle ilişkili olduğunu, sonra da manda reddiyle olan bağını açıklayacağız.
- ➡️ Birinci Adım - İlke Tespiti: Karar, hükümetin işleyişinin ve alınan kararların, halkın temsilcilerinden oluşan bir meclis tarafından denetlenmesini öngörmektedir. Bu, egemenliğin millete ait olduğu ve milletin bunu seçilmiş temsilcileri aracılığıyla kullanacağı fikridir. Bu durum, doğrudan Milli Egemenlik ilkesiyle bağlantılıdır.
- ➡️ İkinci Adım - Manda Reddi ile Bağı: "Manda ve himaye reddi", dışarıya karşı bir tam bağımsızlık ilanıdır. "Milli Meclis'in denetimi" ise, bu bağımsızlığın içerideki yansımasıdır. Yani, dışarıda hiçbir devlete bağlı olmayan bir ülke, içeride de kendi halkının iradesiyle yönetilmelidir. Bir başka deyişle, dış bağımsızlık (manda reddi) ile iç bağımsızlık (milli egemenlik) birbirini tamamlayan iki temel unsurdur.
✅ Sonuç olarak, bu karar Milli Egemenlik ilkesinin habercisidir ve manda reddi kararı, dış bağımsızlığın; milli meclis kararı ise iç bağımsızlığın garantisidir. İkisi birlikte "tam bağımsızlık" fikrini oluşturur.
