Soru: Erzurum Kongresi'nde "Manda ve himaye kabul edilemez" kararı neden alınmıştır? Bu kararın alınmasında etkili olan faktörleri ve sonuçlarını değerlendiriniz.
Çözüm:
Bu kararın alınma nedenleri:
- Osmanlı Devleti'nin I. Dünya Savaşı sonrasında işgal edilmesi ve bağımsızlığının tehdit altında olması.
- Bazı çevrelerin Amerikan veya İngiliz mandası altına girmeyi savunmasına karşı, tam bağımsızlık fikrinin öne çıkması.
- Milli egemenlik ilkesinin benimsenmesi ve yabancı kontrolünün reddedilmesi.
Etkili olan faktörler:
- Mustafa Kemal Atatürk'ün liderliği ve tam bağımsızlık vurgusu.
- Kongre delegelerinin çoğunluğunun milli iradeyi savunması.
- Mondros Ateşkesi'nin olumsuz etkilerinin görülmesi.
Sonuçları:
- Tam bağımsızlık hedefi netleşmiş, milli mücadelenin temel prensibi haline gelmiştir.
- Uluslararası alanda Türk milletinin kendi kaderini tayin hakkını savunduğu mesajı verilmiştir.
- Sonraki Sivas Kongresi'nde de aynı karar teyit edilmiştir.