Soru:
Güneş Sistemi'mizdeki gezegenlerden Uranüs ve Neptün'ün çapları birbirine çok yakındır. Uranüs'ün ekvatoral çapı yaklaşık 51.118 km, Neptün'ün ise yaklaşık 49.528 km'dir. Buna göre:
- a) Hangi gezegen daha büyüktür?
- b) Kütleleri karşılaştırıldığında Neptün, Uranüs'ten daha fazla mıdır, az mıdır? Bu durum bize gezegenlerin yoğunlukları hakkında ne söyler?
- c) Bu iki gezegen büyüklük sıralamasında kaçıncı ve kaçıncı sıradadır?
Çözüm:
💡 Bu soru, büyüklük kavramının sadece çap değil, kütle ve yoğunlukla da ilişkili olduğunu gösterir.
- ➡️ a) Çap Karşılaştırması: Verilen çap değerlerine göre (51.118 km > 49.528 km) Uranüs daha büyük çapa sahiptir.
- ➡️ b) Kütle ve Yoğunluk Karşılaştırması: İlginç bir şekilde, Neptün'ün kütlesi Uranüs'ün kütlesinden daha fazladır. (Neptün ≈ 1,02 × 10²⁶ kg, Uranüs ≈ 8,68 × 10²⁵ kg). Bu, Neptün'ün daha küçük bir hacme, daha fazla kütle sığdırdığını gösterir. Dolayısıyla Neptün'ün yoğunluğu Uranüs'ün yoğunluğundan daha yüksektir. Bu durum, Neptün'ün yapısında daha fazla ağır element (kaya ve buz) bulunduğunu düşündürür.
- ➡️ c) Sıralamadaki Yerleri: Çap baz alındığında Uranüs daha büyük olduğu için, büyüklük sıralamasında 3. sırada Uranüs, 4. sırada ise Neptün yer alır.
✅ Sonuç: Çap olarak Uranüs daha büyük olsa da, kütle olarak Neptün daha ağırdır. Bu da bize büyüklük sıralaması yaparken hangi kriteri kullandığımızın önemli olduğunu gösterir. Genel kabul gören sıralama çap baz alınarak yapılır.