Soru:
Orhun Yazıtları'nın Türk tarihi ve edebiyatı açısından önemi nedir? Aşağıdaki listede verilen maddelerden hangisi veya hangileri bu önemi doğru şekilde yansıtır?
- I. Türklerin ilk yazılı eserleridir.
- II. Türkçenin ilk dil bilgisi kitabı niteliğindedir.
- III. Türk tarihi hakkında ilk bilgileri verir.
- IV. Söylev (nutuk) türünün ilk örneğidir.
Çözüm:
💡 Her bir maddeyi, yazıtların bilinen özellikleri ile tek tek karşılaştıralım.
- ➡️ I. madde: Orhun Yazıtları, günümüze ulaşan ve Türk adının geçtiği ilk Türkçe metinler olarak kabul edilir. Bu nedenle Doğru.
- ➡️ II. madde: Yazıtlar bir dil bilgisi kitabı değil, siyasi bir beyanname ve tarihi bir belgedir. Bu nedenle Yanlış.
- ➡️ III. madde: Yazıtlarda Göktürk Devleti'nin kuruluşu, yükselişi, çöküşü ve yeniden dirilişi anlatılır. Bu yönüyle Türk tarihinin ilk kayıtlarıdır. Bu nedenle Doğru.
- ➡️ IV. madde: Yazıtlar, kağanların halkına ve gelecek nesillere seslenişi şeklinde yazılmıştır ve edebiyatımızda söylev (nutuk) türünün ilk örneği kabul edilir. Bu nedenle Doğru.
✅ Sonuç olarak, doğru seçenekler I, III ve IV numaralı maddelerdir.