Soru:
Bir uçak, 20° Doğu boylamından kalkıp 20° Batı boylamına doğru sabit hızla hareket ediyor. Kalkış anında yerel saat 14:00 iken, varış noktasında yerel saat 11:20 olarak ölçülüyor. Buna göre uçağın bu yolculuğu kaç saat sürmüştür?
Çözüm:
💡 Bu soruda önce iki boylam arasındaki zaman farkını, ardından bu bilgiyi kullanarak uçuş süresini bulacağız.
- ➡️ Adım 1: Toplam Yerel Zaman Farkını Hesaplama Kalkış saati 14:00, varış saati 11:20. Aradaki fark: 14:00 - 11:20 = 2 saat 40 dakika, yani \( 2 + \frac{40}{60} = 2.67 \) saattir. Varış noktasının saati daha küçük olduğu için, bu fark varış noktasının kalkış noktasına göre zaman olarak geride olduğunu gösterir.
- ➡️ Adım 2: Boylamlara Bağlı Zaman Farkını Hesaplama Kalkış: 20° D, Varış: 20° B. İki nokta Başlangıç Meridyeni'nin zıt taraflarındadır. Toplam boylam farkı = \( 20° + 20° = 40° \). Zaman farkı = \( 40° \times 4 \) dakika/derece = 160 dakika = \( \frac{160}{60} = 2.67 \) saat. Batıdaki bir nokta doğudakine göre Güneş'i daha geç gördüğü için, 20° Batı, 20° Doğu'dan 2.67 saat geridedir.
- ➡️ Adım 3: Uçuş Süresini Hesaplama Varış noktasında saat 11:20 ise, bu andaki gerçek zaman farkı (2.67 saat) çıkarılırsa, varış noktasının saati kalkış noktasıyla aynı olsaydı saat kaç olurdu buluruz: 11:20 + 2.67 saat = 11:20 + 2 saat 40 dk = 14:00. Bu, kalkış anına denk gelir. Demek ki uçak yol boyunca hareket etmesine rağmen, varış noktasının saatine baktığımızda kalkış anındaki saati görüyoruz. Bu da uçağın, Dünya'nın dönüşünden kaynaklanan zaman farkını tamamen telafi edecek kadar hızlı uçtuğu anlamına gelir. Yani uçuş süresi, iki boylam arasındaki mutlak zaman farkına eşittir.
✅ Sonuç olarak, uçağın yolculuğu 2 saat 40 dakika (2.67 saat) sürmüştür.
