Soru:
"Manzum hikâye" türünün, manzumenin genel özellikleriyle olan ilişkisini açıklayınız. Aşağıdaki ifadelerden hangisi veya hangileri bu ilişkiyi doğru şekilde yansıtmaktadır?
- I. Olay örgüsü, kişi, zaman ve mekân gibi hikâye unsurlarını içerir.
- II. Şiirsel (lirik) bir anlatım ve derin imgeler ön plandadır.
- III. Nazım birimi (dörtlük, beyit) ve kafiye düzeniyle yazılır.
Çözüm:
💡 Manzum hikâye, adından da anlaşılacağı üzere, bir hikâyenin manzume biçiminde yazılmasıdır. Şimdi seçenekleri manzume özellikleriyle karşılaştıralım.
- ➡️ I. İfade: Manzume, genellikle bir olayı anlatır. Manzum hikâye de bu temel özelliği alır ve bir olay örgüsü, kahramanlar, zaman ve mekan gibi hikâye unsurlarını içerir. ✅ Doğru.
- ➡️ II. İfade: Manzumede öncelikli amaç şiirsel bir duygu yoğunluğu değil, olayı aktarmaktır. Dil daha sadedir. Bu nedenle "şiirsel (lirik) anlatım ve derin imgeler" manzum hikâyenin değil, şiirin özelliğidir. ❌ Yanlış.
- ➡️ III. İfade: Manzume, düz yazıdan (nesir) ayrılan en temel özelliği nazım biçiminde (ölçülü ve kafiyeli) yazılmasıdır. Manzum hikâye de bu biçimsel kurala uyar. ✅ Doğru.
✅ Sonuç: Manzum hikâye, manzumenin "olay anlatma" ve "nazım biçimi" özelliklerini taşır ancak "şiirsel lirizm" taşımaz. Bu nedenle doğru ifadeler I ve III'tür.
