Soru:
"Seyfi Baba" adlı manzumede, hasta olan yaşlı bir babanın ve onunla ilgilenen oğlunun hikayesi anlatılır. Bu metinden yola çıkarak, manzumelerin yapısal özelliklerinden üç tanesini yazınız.
Çözüm:
💡 Mehmet Akif Ersoy'un "Seyfi Baba"sı üzerinden manzumenin yapısal özelliklerini çıkaralım.
- ➡️ 1. Adım: Manzumeler nazım birimi ve kafiye gibi şiire ait dış yapı unsurlarını kullanır. "Seyfi Baba" da dörtlükler halinde ve kafiyeli olarak yazılmıştır.
- ➡️ 2. Adım: Manzumelerin iç yapısında ise olay, kişi, zaman ve mekan gibi hikaye unsurları bulunur. "Seyfi Baba"da hasta bir baba (kişi), onun evi (mekan), bir gece (zaman) ve başından geçenler (olay) anlatılır.
- ➡️ 3. Adım: Manzumeler, bir giriş, gelişme ve sonuç bölümlerinden oluşan düzenli bir plana sahiptir. "Seyfi Baba"da olayın başlangıcı, oğlunun babası için endişelenmesi (giriş), babasının durumu ve gece yaşananlar (gelişme) ve sabah olup babasının iyileşme umudu (sonuç) şeklinde bir plan vardır.
- ➡️ 4. Adım: Manzumelerde betimleme (tasvir) ve diyaloglara sıkça yer verilir. "Seyfi Baba"da babanın odasının ve halinin betimlemesi yapılır, baba ile oğul arasında diyaloglar geçer.
✅ "Seyfi Baba" örneğinden hareketle manzumelerin üç yapısal özelliği şunlardır:
1. Nazım birimi ve kafiye gibi şiirsel biçim özellikleri taşır.
2. Olay, kişi, zaman ve mekan gibi hikaye unsurlarına sahiptir.
3. Giriş, gelişme, sonuç planına uygun olarak kurgulanmıştır.