Soru:
Aşağıdaki metin parçalarından hangisi bir manzumeye ait olabilir? Bu seçeneği belirleyiniz ve nedenlerini açıklayınız.
- A) "Yaşamak, bir ağaç gibi tek ve hür / Ve bir orman gibi kardeşçesine"
- B) "İstanbul'u dinliyorum, gözlerim kapalı / Önce hafiften bir rüzgar esiyor"
- C) "Durmuş bir saat gibiydi durup geçmeyen zaman / Bu kadar gamlı, bu kadar matemli bu akşam"
- D) "Bugün bir hanım, dün bir tarla / Yarına ne kaldı ne kaldı"
Çözüm:
💡 Bir metnin manzume olup olmadığını anlamak için manzumenin temel özelliklerini gözden geçirelim.
- ➡️ 1. Adım: Manzume, şiirden farklı olarak öncelikle öğretici bir amaç taşır ve genellikle didaktiktir. Duygudan çok, düşünce ve olay anlatımı ön plandadır.
- ➡️ 2. Adım: Seçenekleri inceleyelim. A, B ve C seçenekleri duygu, çağrışım ve imgelerle yüklü, lirik şiir örnekleridir. D seçeneği ise "dün-bugün-yarın" karşılaştırmasıyla geçiciliği ve insanın değişen durumunu öğretici bir tarzda vurgulamaktadır.
- ➡️ 3. Adım: D seçeneği, bir hikaye anlatımı içermese de, hayata dair bir ders ve düşünce aktarımı yapması, sade ve öğretici bir dil kullanmasıyla manzume karakteri gösterir.
✅ Doğru cevap D seçeneğidir. Çünkü diğerleri lirik şiir iken, D seçeneği didaktik (öğretici) içeriği ve söyleyişiyle bir manzume özelliği taşımaktadır.