Soru:
Bir hücrede mitoz bölünme sırasında kromozomların kutuplara çekildiği evre aşağıdakilerden hangisidir? Bu evrede kromozomların şekli (\(V\), \(J\) vb.) nasıl oluşur ve neden?
- A) Profaz
- B) Metafaz
- C) Anafaz
- D) Telofaz
Çözüm:
🔍 Soru bize kromozomların hareket ettiği evreyi ve bu hareket sırasındaki şeklini soruyor.
- ➡️ 1. Adım: Doğru Evreyi Bulma
- Profaz: Kromozomlar oluşur, çekirdek zarı erir. Kutuplara çekilme yoktur.
- Metafaz: Kromozomlar ekvator düzleminde dizilir. Hareket dizilme içindir, kutuplara çekilme değildir.
- Anafaz: Kardeş kromatitler birbirinden ayrılır ve zıt kutuplara doğru çekilmeye başlar. Bu, kromozomların aktif olarak kutuplara çekildiği evredir.
- Telofaz: Kutuplara ulaşan kromozomlar etrafında yeni çekirdek zarları oluşur. Çekilme hareketi bitmiştir.
Doğru cevap C) Anafaz'dır.
- ➡️ 2. Adım: Kromozom Şeklini ve Nedenini Açıklama
Anafaz evresinde, kromozomlar iğ iplikleri tarafından sentromerlerinden tutularak kutuplara çekilir. Bu çekme kuvveti, kromozomun iki kolunu (kromatitleri) arkada bırakır. Sentromer iğ ipliğine bağlı olduğu için önde, kollar ise serbest olduğu için arkada kalır. Bu durum kromozomlara karakteristik bir "V" veya "J" şekli kazandırır. Şekil, kromozomun sentromerinin konumuna bağlı olarak değişiklik gösterebilir.
✅ Sonuç: Kromozomların kutuplara çekildiği evre Anafaz'dır. Bu evrede kromozomlar, sentromerlerinden çekildikleri için V veya J şeklini alırlar.
