Soru:
Mitoz bölünmenin profaz evresinde, bir hayvan hücresinde sentriyoller kutuplara doğru hareket eder ve iğ ipliklerini oluşturur. Aynı evrede bir bitki hücresinde bu yapılar gözlemlenmez. Bitki hücreleri sentriyol olmadan iğ ipliklerini nasıl oluşturur ve bu durum mitozun hangi evresini etkiler?
Çözüm:
💡 Bu soru, iğ ipliklerinin organizasyon merkezlerindeki farklılığı anlamayı gerektirir.
- ➡️ Hayvan Hücresi: Hayvan hücrelerinde iğ iplikleri, profaz evresinde kutuplara çekilen sentriyoller tarafından organize edilir. Sentriyoller mikrotübül organizasyon merkezi görevi görür.
- ➡️ Bitki Hücresi: Bitki hücrelerinin çoğunda (karayosunları ve bazı ilkel bitkiler hariç) sentriyol bulunmaz. Bunun yerine, iğ iplikleri çekirdek zarının parçalanmasıyla birlikte, sitoplazma içinde dağınık halde bulunan mikrotübül organizasyon merkezleri tarafından oluşturulur. Bu yapılar, hücrenin kutuplarında iğ ipliklerini düzenler.
- ➡️ Etkilenen Evre: Bu fark, özellikle profaz evresini etkiler. Hayvan hücresinde sentriyollerin kutuplara hareketi belirgin bir olayken, bitki hücresinde bu olay gözlenmez. Ancak, iğ ipliklerinin kromozomlara tutunması ve kromozomların ayrılması (metafaz ve anafaz) her iki hücre tipinde de aynı şekilde gerçekleşir.
✅ Sonuç: Bitki hücreleri, sentriyol olmadan, sitoplazmadaki özelleşmiş protein yapıları aracılığıyla iğ ipliklerini oluşturur. Bu durum mitozun profaz evresindeki görünümü doğrudan etkiler.
