Soru:
Bir cisme aynı noktadan etki eden üç kuvvet şekilde gösterilmiştir. Kuvvetler ve büyüklükleri:
- \(F_1 = 10 \ \text{N}\) (Doğu yönünde)
- \(F_2 = 10 \ \text{N}\) (Batı yönünde)
- \(F_3 = 5 \ \text{N}\) (Kuzey yönünde)
Bileşke kuvvetin büyüklüğünü ve yönünü bulunuz.
Çözüm:
💡 Bileşke kuvveti bulmak için önce aynı doğrultudaki kuvvetleri birleştirip, sonra dik bileşenleri toplarız.
- ➡️ Doğu-Batı Doğrultusu: Doğuya 10 N, batıya 10 N etki ediyor. Bu iki kuvvetin bileşkesi: \(R_x = 10 - 10 = 0 \ \text{N}\)
- ➡️ Kuzey-Güney Doğrultusu: Sadece kuzeye doğru 5 N'luk bir kuvvet var. \(R_y = 5 \ \text{N}\)
- ➡️ Bileşke Kuvvet: Artık birbirine dik iki bileşenimiz var: \(R_x = 0 \ \text{N}\) ve \(R_y = 5 \ \text{N}\)
- ➡️ Büyüklük: \(R = \sqrt{R_x^2 + R_y^2} = \sqrt{0^2 + 5^2} = \sqrt{25} = 5 \ \text{N}\)
- ➡️ Yön: \(R_x = 0\) olduğu için bileşke kuvvet tamamen y eksenindedir. \(R_y\) pozitif olduğundan (Kuzey), bileşke kuvvetin yönü Kuzey'dir.
✅ Sonuç: Bileşke kuvvet 5 N büyüklüğünde ve Kuzey yönündedir.