Soru: Türkiye'de Millî Mücadele döneminde 'Manda ve Himaye' fikri neden reddedilmiştir? Bu reddin temel gerekçelerini açıklayınız.
Çözüm: Türkiye'de Millî Mücadele (1919-1923) döneminde, özellikle bazı aydınlar ve siyasi gruplar tarafından ABD veya İngiltere mandası altına girilmesi fikri tartışılmıştır. Ancak Mustafa Kemal Atatürk ve Millî Mücadele liderleri bu fikri kesinlikle reddetmiştir. Temel gerekçeler şunlardır:
- Tam Bağımsızlık İlkesi: Misak-ı Millî ile belirlenen hedefler doğrultusunda, Türk milletinin egemenliğinden ve bağımsızlığından taviz verilmesi kabul edilemezdi.
- Tarihsel Deneyim: Osmanlı Devleti'nin geçmişteki kapitülasyonlar ve dış müdahaleler nedeniyle yaşadığı sorunlar, yabancı himayesinin risklerini göstermiştir.
- Millî İrade: Türk halkının kendi kaderini tayin hakkına vurgu yapılarak, dış kontrolün millî iradeyle bağdaşmadığı savunulmuştur.
- Pratik Endişeler: Manda sisteminin, mandater güçlerin çıkarları doğrultusunda uygulanabileceği ve Türkiye'nin gerçek bağımsızlığını geciktirebileceği düşünülmüştür.
