Soru: Aşağıdaki cümlelerin hangisinde hem isim-fiil hem sıfat-fiil kullanılmıştır?
A) Okumak, en güzel alışkanlıklardan biridir.
B) Gülen yüzü herkesi mutlu ederdi.
C) Koşarak gelince hemen dinlendi.
D) Yapacak işlerini bitirmeden dışarı çıkmamalısın.
Çözüm:
- İsim-fiiller: "-ma/-me, -mak/-mek, -ış/-iş" ekleriyle oluşur ve cümlede isim görevinde kullanılır.
- Sıfat-fiiller: "-an/-en, -ası/-esi, -maz/-mez, -ar/-er, -dık/-dik, -acak/-ecek, -mış/-miş" ekleriyle oluşur ve cümlede sıfat görevinde kullanılır.
- A seçeneği: "Okumak" (isim-fiil, "-mak" eki) var, ancak sıfat-fiil yok.
- B seçeneği: "Gülen" (sıfat-fiil, "-en" eki) var, ancak isim-fiil yok.
- C seçeneği: "Koşarak" (zarf-fiil, "-arak" eki) var, isim-fiil veya sıfat-fiil yok.
- D seçeneği: "Yapacak" (sıfat-fiil, "-acak" eki, "işlerini" sözcüğünün sıfatı) ve "bitirmeden" (zarf-fiil, "-meden" eki) var, ancak isim-fiil yok. Soruda hem isim-fiil hem sıfat-fiil isteniyor.
- Hiçbir seçenekte hem isim-fiil hem sıfat-fiil birlikte bulunmamaktadır. Bu durumda, soru hatalı olabilir veya öğrencilerin dikkatini çekmek için hazırlanmıştır. Doğru bir eşleşme olmadığından, cevap yoktur veya soru gözden geçirilmelidir. Pratik amaçla, en yakın örnekler A (isim-fiil) ve B (sıfat-fiil) seçenekleridir, ancak aynı cümlede değillerdir.
