Soru:
Islahat Fermanı'nda yer alan "Gayrimüslim cemaatlere kilise, okul, hastane gibi binaların tamir ve inşasına izin verilmesi" maddesinin, \(x\) ve \(y\) gibi iki temel sonucu aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?
\(x\) = Gayrimüslimlerin inanç ve eğitim özgürlüğü genişlemiştir.
\(y\) = Osmanlı Devleti'nin dış borçları azalmıştır.
Çözüm:
🔎 Bu soru, bir maddenin olası sonuçlarını yorumlamamızı istiyor. Öncelikle maddenin ne anlama geldiğini anlamalıyız.
- ➡️ Birinci adım: Maddeyi analiz edelim. Gayrimüslimlere dini ve sosyal kurumlarını inşa ve tamir etme izni verilmesi, onların dini ve kültürel yaşamlarını güçlendirmeye yöneliktir.
- ➡️ İkinci adım: \(x\) sonucunu değerlendirelim. Kilise inşası inanç özgürlüğü ile, okul inşası ise eğitim özgürlüğü ile doğrudan ilişkilidir. Dolayısıyla \(x\) sonucu bu maddeyle doğrudan bağlantılıdır. ✔️
- ➡️ Üçüncü adım: \(y\) sonucunu değerlendirelim. Dini ve eğitim binalarının inşasının Osmanlı maliyesi veya dış borçları üzerinde doğrudan bir etkisi yoktur. Bu nedenle \(y\) sonucu bu madde için geçerli değildir. ❌
✅ Sonuç olarak, sadece \(x\) sonucu doğrudur. Bu madde, gayrimüslimlerin inanç ve eğitim özgürlüğünü genişletmiştir.