Soru:
Bir dezenfektanın etiketinde "H335: Solunum yolu tahrişine neden olabilir" uyarısı ve sarı ünlem işareti bulunmaktadır. Bu dezenfektanı \(10 \, L\)'lik bir kova suya karıştırarak kullanacak olan bir temizlik görevlisi, hangi güvenlik önlemlerini almalıdır? Çözümün molaritesi veya konsantrasyonu alınacak önlemleri değiştirir mi? Neden?
Çözüm:
💡 H335 kodu, maddenin buhar, gaz veya tozunun solunması durumunda solunum yollarında tahriş, öksürük ve boğaz ağrısına yol açabileceğini belirtir. Ünlem işareti ise bu riski onaylar.
- ➡️ 1. Adım - Temel Önlemleri Belirle:
- ✅ Havalandırma: İşlem mutlaka açık pencere önünde veya çok iyi havalandırılan bir alanda yapılmalıdır.
- ✅ Solunum Koruma: Özellikle kapalı ve havalandırması zayıf alanlarda, buharı solumamak için toz maskesi veya daha iyisi organik buhar filtreli maske kullanılmalıdır.
- ✅ Göz Koruma: Sıçramalara karşı koruyucu gözlük takılmalıdır.
- ➡️ 2. Adım - Konsantrasyonun Etkisini Değerlendir:
- ✅ Evet, konsantrasyon kesinlikle önlemleri değiştirir! Konsantrasyon, \( \text{konsantrasyon} = \frac{\text{dezenfektan miktarı}}{\text{su miktarı}} \) formülüyle ifade edilebilir.
- ✅ Yüksek Konsantrasyon: Kova suya karıştırılan dezenfektan miktarı arttıkça (konsantrasyon arttıkça), buharlaşan madde miktarı ve havadaki yoğunluğu da artar. Bu durumda solunum yolu tahriş riski çok daha yüksektir ve solunum koruması kesinlikle şarttır.
- ✅ Düşük Konsantrasyon (Seyreltik): Üreticinin önerdiğinden daha az dezenfektan kullanılırsa (konsantrasyon azalırsa), risk göreceli olarak azalır, ancak tamamen ortadan kalkmaz. Temel önlemler olan havalandırma ve göz koruma yine de uygulanmalıdır.
✅ Sonuç: Temizlik görevlisi, havalandırma, solunum koruması ve göz koruması önlemlerini almalıdır. Konsantrasyon arttıkça tehlike artacağından, özellikle solunum koruma önemi daha da artar. Üreticinin talimatlarına harfiyen uyulmalıdır.