Soru:
Nitrosomonas bakterisi, amonyağı (\( NH_3 \)) nitrite (\( NO_2^- \)) oksitler. Nitrobacter bakterisi ise nitriti (\( NO_2^- \)) nitrata (\( NO_3^- \)) oksitler. Bu iki bakteri türünün gerçekleştirdiği toplam süreç (nitrifikasyon) kemosentez midir? Her bir bakteri için kemosentez aşamalarını açıklayarak cevabınızı gerekçelendiriniz.
Çözüm:
💡 Bir sürecin kemosentez sayılabilmesi için, inorganik madde oksitlenerek elde edilen enerjinin organik besin sentezinde kullanılması gerekir.
- ➡️ Nitrosomonas Bakterisi:
- Enerji Elde Etme Aşaması: \( 2NH_3 + 3O_2 \rightarrow 2NO_2^- + 2H^+ + 2H_2O + Enerji \) reaksiyonu ile amonyağı oksitler ve enerji (ATP) elde eder.
- Karbon Fiksasyonu Aşaması: Elde ettiği bu enerjiyi, ortamdaki \( CO_2 \)'yi alarak kendi organik besinlerini (glikoz vb.) yapmak için kullanır. ✅ Bu nedenle Nitrosomonas bir kemosentetik bakteridir.
- ➡️ Nitrobacter Bakterisi:
- Enerji Elde Etme Aşaması: \( 2NO_2^- + O_2 \rightarrow 2NO_3^- + Enerji \) reaksiyonu ile nitriti oksitler ve enerji (ATP) elde eder.
- Karbon Fiksasyonu Aşaması: Tıpkı Nitrosomonas gibi, elde ettiği bu enerjiyi kendi organik besinlerini sentezlemek için kullanır. ✅ Bu nedenle Nitrobacter de bir kemosentetik bakteridir.
✅ Sonuç olarak, evet, her iki bakteri de kemosentez yapar. İkisinin birlikte gerçekleştirdiği nitrifikasyon süreci, kemosentez ile enerji ve besin elde etmeye dayalı bir süreçtir.