Soru:
Bir teleskop yapmak isteyen Ali, elinde aşağıdaki mercekler bulunmaktadır:
- Odak uzaklığı 100 cm olan ince kenarlı mercek
- Odak uzaklığı 5 cm olan ince kenarlı mercek
- Odak uzaklığı -10 cm olan kalın kenarlı mercek
Ali, Dünya'daki bir gemiyi düz (baş aşağı olmayan) bir şekilde gözlemlemek istiyor. Hangi iki merceği seçmeli ve bu mercekleri teleskop üzerinde nasıl konumlandırmalıdır?
Çözüm:
💡 Ali'nin amacı düz bir görüntü elde etmek olduğu için, Galilei teleskobu modelini (ince kenarlı objektif + kalın kenarlı oküler) oluşturması gerekir.
- ➡️ Objektif Seçimi: Teleskobun ışığı toplayan ana merceği, mümkün olduğunca büyük odak uzaklığına sahip bir ince kenarlı mercek olmalıdır. Bu nedenle Ali, 100 cm odak uzaklığına sahip ince kenarlı merceği objektif olarak seçmelidir.
- ➡️ Oküler Seçimi: Düz görüntü için, oküler olarak bir kalın kenarlı mercek kullanılmalıdır. Bu nedenle Ali, -10 cm odak uzaklığına sahip kalın kenarlı merceği oküler olarak seçmelidir.
- ➡️ Konumlandırma: Objektif mercek (100 cm) teleskop tüpünün nesneye bakan ucuna, oküler mercek (-10 cm) ise gözle bakılan ucuna yerleştirilmelidir. İki mercek arasındaki mesafe, odak uzaklıklarının mutlak değerleri toplamından (\(|100| + |-10| = 110\ cm\)) daha kısa olacak şekilde ayarlanır.
✅ Sonuç: Ali, düz görüntü için 100 cm'lik ince kenarlı merceği (objektif) ve -10 cm'lik kalın kenarlı merceği (oküler) kullanmalıdır.
