Soru:
Aşağıdaki asit-baz çiftlerinden hangisi bir Lewis asidi ve bir Lewis bazıdır? Açıklayınız.
- a) \(NH_3\) ve \(H_2O\)
- b) \(BF_3\) ve \(NH_3\)
- c) \(HCl\) ve \(NaOH\)
Çözüm:
💡 Lewis asidi elektron çifti alıcısı, Lewis bazı ise elektron çifti vericisidir.
- ➡️ 1. Adım: Seçenekleri inceleyelim.
a) \(NH_3\) ve \(H_2O\): Her ikisi de yalnız çift elektronu olduğu için Lewis bazıdır. İkisi asit değildir.
- ➡️ 2. Adım:
b) \(BF_3\) ve \(NH_3\): \(BF_3\)'te bor atomunun okteti tamamlanmamıştır ve elektron çifti alabilir → Lewis asidi. \(NH_3\) azot atomunda yalnız elektron çifti vardır ve verebilir → Lewis bazı.
- ➡️ 3. Adım:
c) \(HCl\) ve \(NaOH\): Bu bir Arrhenius asit-baz tepkimesidir. Lewis tanımına göre değerlendirildiğinde \(H^+\) iyonu Lewis asidi, \(OH^-\) iyonu Lewis bazıdır. Ancak verilen bileşiklerin kendileri değil, iyonları bu rolü oynar.
✅ Doğru cevap b) \(BF_3\) ve \(NH_3\)'tür. Çünkü \(BF_3\) tipik bir Lewis asidi, \(NH_3\) ise tipik bir Lewis bazıdır.
