Soru:
Bir şehrin fonksiyonları, o şehrin nüfus özelliklerini doğrudan etkiler. Zonguldak'ın "maden şehri" olma fonksiyonunun, şehrin nüfus yapısı üzerinde nasıl etkileri olmuştur? Bu etkileri nüfusun cinsiyet dağılımı, göç hareketleri ve mesleki dağılım açılarından değerlendiriniz.
Çözüm:
👥 Zonguldak'ın birincil fonksiyonu olan madencilik, nüfusunun sosyolojik ve demografik yapısını derinden şekillendirmiştir.
- ➡️ Cinsiyet Dağılımı Üzerindeki Etkisi: Madencilik, ağırlıklı olarak erkek işgücü gerektiren bir sektördür. Bu durum, tarihsel olarak Zonguldak'ta erkek nüfus oranının kadın nüfus oranından daha yüksek olmasına neden olmuştur. İl genelinde bu fark belirgin bir şekilde görülebilir.
- ➡️ Göç Hareketleri Üzerindeki Etkisi: Zonguldak, 20. yüzyıl boyunca madende çalışmak üzere yoğun iç göç almıştır. Özellikle Doğu Karadeniz, Orta Anadolu ve Doğu Anadolu bölgelerinden gelen nüfus, kent merkezini ve maden havzalarındaki yerleşimleri büyütmüştür. Ancak, 1990'lı yıllardan itibaren madenciliğin gerilemesiyle birlikte, özellikle genç nüfusun istihdam olanakları için Zonguldak'tan dış göç vermeye başlaması, şehrin nüfusunun azalmasına yol açmıştır.
- ➡️ Mesleki Dağılım Üzerindeki Etkisi: Kentin çalışan nüfusunun büyük bir bölümü, uzun yıllar boyunca doğrudan madencilik sektöründe ya da madenciliğe bağlı nakliye, liman işçiliği, makine bakım-onarım gibi yan sektörlerde istihdam edilmiştir. Mesleki yapı, büyük oranda mavi yakalı işçilerden oluşmuştur.
✅ Sonuç olarak, Zonguldak'ın "maden şehri" fonksiyonu, onu erkek nüfusun fazla olduğu, göç alan ve veren, ve işgücünün büyük kısmının sanayi sektöründe çalıştığı bir nüfus yapısına sahip kılmıştır.
