Soru:
Aşağıdaki cümlelerdeki altı çizili fiillerin kipini ve anlam özelliğini (zaman anlamı taşıyıp taşımadığını) yazınız.
- a) Bu kitabı okumalısın, çok güzel.
- b) Yarın erken kalkarım.
- c) Ödevlerimi dün bitirdim.
Çözüm:
💡 Çözüm Adımları: Önce kip ekini bulmalı, sonra bu kipin bir zaman anlamı taşıyıp taşımadığını belirlemeliyiz.
- ➡️ a) okumalısın: "-malı" eki gereklilik kipidir. Bu kip, bir eylemin yapılmasının gerekli olduğunu bildirir, kesin bir zaman anlamı taşımaz.
- ➡️ b) kalkarım: "-r" eki geniş zaman kipidir. Bu kip, eylemin geniş bir zaman diliminde (her zaman, sıklıkla) yapıldığını gösterdiği için zaman anlamı taşır.
- ➡️ c) bitirdim: "-di" eki görülen geçmiş zaman kipidir. Bu kip, eylemin geçmişte kesin olarak yapıldığını bildirdiği için zaman anlamı taşır.
✅ Sonuç: a) Gereklilik Kipi (Zaman anlamı taşımaz), b) Geniş Zaman (Zaman anlamı taşır), c) Görülen Geçmiş Zaman (Zaman anlamı taşır).
