Soru:
"Karac'oğlan der ki kondum göçülmez / Acıdır ecel şerbeti içilmez / Üç günlük dünyada sen ben güçülmez / Taş erir ağlarım kalmayınca dost" dörtlüğü ile ilgili olarak;
I. Bir koşmanın son dörtlüğüdür.
II. Şair, mahlasını bu dörtlükte tapşırmıştır.
III. Bu dörtlük bir tapşırma örneğidir.
Yargılarından hangileri doğrudur?
Çözüm:
💡 Bu soruda hem dörtlüğün yapısını hem de tapşırma kavramını anlamamız gerekiyor. Gelin birlikte çözelim:
- ➡️ 1. Adım: Dörtlüğün ilk dizesini okuyoruz: "Karac'oğlan der ki kondum göçülmez". Burada şair, kendi mahlası olan "Karac'oğlan"ı kullanmıştır.
- ➡️ 2. Adım: Mahlasın kullanıldığı bu dörtlük, şiirin genellikle son bölümü olur ve buna tapşırma denir. Bu nedenle III. yargı kesinlikle doğrudur.
- ➡️ 3. Adım: II. yargı, "Şair, mahlasını bu dörtlükte tapşırmıştır" ifadesi, I. yargının doğru olmasını gerektirmez. Tapşırma son dörtlükte olur çünkü şair şiiri adıyla/mahlasıyla tamamlar. Bu durumda I. yargı da doğru kabul edilir.
- ➡️ 4. Adım: Sonuç olarak, mahlas bu dörtlükte geçtiği ve bu bir tapşırma geleneği olduğu için her üç yargı da doğrudur.
✅ Sonuç: I, II ve III. yargıların tümü doğrudur.
