Soru:
Aşağıdaki cümlede belirtisiz nesneyi bulunuz: "Matematik sınavı için tüm formülleri bir kâğıda yazdı."
Çözüm:
💡 Bu cümlede dikkatli olmamız gerekiyor. Gelin adım adım inceleyelim.
- ➡️ 1. Adım: Yüklemi bulalım. Yüklem "yazdı" fiilidir.
- ➡️ 2. Adım: Yükleme "Neyi yazdı?" sorusunu sorarsak cevap "tüm formülleri" olur. Bu, belirtili nesnedir çünkü "-i" belirtme ekini almıştır.
- ➡️ 3. Adım: Peki ya "kâğıda"? Yükleme "Nereye yazdı?" sorusunu sorduğumuzda cevap "kâğıda" olur. Bu bir dolaylı tümleçtir (-a yönelme durum eki).
- ➡️ 4. Adım: Cümlede başka bir nesne var mı? "Ne yazdı?" sorusu "formülleri" nesnesini verir. "Nereye yazdı?" sorusu ise "kâğıda" dolaylı tümlecini verir. "kâğıda" sözcüğü "-a" eki aldığı için zaten nesne olamaz. Nesneler yalın veya belirtme (-i) hâlinde olur.
✅ Sonuç: Bu cümlenin nesnesi "tüm formülleri" ifadesidir ve bu bir belirtili nesnedir. Cümlede belirtisiz nesne yoktur.
