Soru:
Osmanlı Devleti'nde bir bölge "sancak" olarak teşkilatlandırıldığında, bu durumun aşağıdaki sonuçlardan hangisini doğurması beklenmez?
- A) Bölgenin, bir bey veya vali tarafından merkeze bağlı olarak yönetilmesi
- B) Bölgedeki askeri gücün doğrudan merkezi orduya bağlanması ve seferberlik kapasitesinin artması
- C) Bölgenin tamamen özerk olması ve vergilerini kendi belirlemesi
- D) Yargı ve idari işlerde kadı gibi merkezden atanan görevlilerin devreye girmesi
Çözüm:
💡 Bu soru, sancak sisteminin doğasını ve Osmanlı idari yapısının temel prensiplerini anlamamızı gerektiriyor.
- ➡️ Adım 1: Sancak sisteminin temel amacı, merkezi yönetimi taşraya yaymak ve ülke bütünlüğünü sağlamaktı. Bu nedenle, A seçeneği sistemin doğrudan bir sonucudur.
- ➡️ Adım 2: Sistemin askeri organizasyon boyutu vardır. Sancakbeyi komutasındaki askerler, merkezi ordunun bir parçasıydı. Bu da B seçeneğini doğru kılar.
- ➡️ Adım 3: Osmanlı adliye teşkilatı, merkezden atanan kadılar aracılığıyla işlerdi. Bu, D seçeneğinin de beklenen bir sonuç olduğunu gösterir.
- ➡️ Adım 4: Sancak sistemi, merkeziyetçi bir yapıyı güçlendirmek için kurulmuştu. Bir sancağın "tamamen özerk" olması ve vergisini kendi belirlemesi, bu merkeziyetçi yapıyla ve sistemin temel amacıyla çelişir. Vergiler merkezi hükümet tarafından belirlenirdi.
✅ Sonuç olarak, bir bölgenin sancak olması, onun tamamen özerk olmasını değil, merkeze daha sıkı bağlanmasını sağlardı. Bu nedenle C seçeneğindeki durumun gerçekleşmesi beklenmez.
