Soru:
Osmanlı Devleti'nin kuruluş ve yükseliş dönemlerinde uyguladığı sancak sisteminin temel idari amaçları nelerdir? Aşağıdaki seçeneklerden hangisi bu amaçlar arasında yer almaz?
- A) Merkezi otoriteyi taşrada güçlendirmek
- B) Ülkeyi daha etkin bir şekilde yönetmek
- C) Askeri gücü ve savunmayı organize etmek
- D) Ticari faaliyetleri tamamen özel sektöre devretmek
Çözüm:
💡 Bu soruyu çözmek için sancak sisteminin temel işlevlerini ve Osmanlı yönetim anlayışını hatırlamalıyız.
- ➡️ Adım 1: Sancak sistemi, eyaletlere bağlı idari birimlerdi ve başında merkezden atanan bir sancakbeyi bulunurdu. Bu, A seçeneğindeki "merkezi otoriteyi taşrada güçlendirmek" amacıyla örtüşür.
- ➡️ Adım 2: Sancaklara ayrılan topraklar, yönetimi kolaylaştırarak B seçeneğindeki "ülkeyi daha etkin bir şekilde yönetmek" amacına hizmet ederdi.
- ➡️ Adım 3: Sancakbeyi aynı zamanda bir askeri komutandı ve sancağındaki tımarlı sipahileri sefer zamanında orduya getirirdi. Bu da C seçeneğindeki "askeri gücü ve savunmayı organize etmek" amacını doğrular.
- ➡️ Adım 4: Osmanlı Devleti, ticari faaliyetleri düzenler ve kontrol altında tutardı. Ekonomik kaynakları yönetmek devletin temel görevlerindendi. Ticaretin tamamen özel sektöre devredilmesi gibi bir amaç söz konusu değildi.
✅ Sonuç olarak, sancak sisteminin amaçları arasında "ticari faaliyetleri tamamen özel sektöre devretmek" yer almaz. Doğru cevap D seçeneğidir.