Soru:
Bir psikolog, insan davranışlarını gözlemleyerek ve deneysel yöntemlerle açıklamaya çalışırken, bir filozof aynı davranışları "özgür irade" kavramı bağlamında sorgular. Bu durum, felsefe ile psikoloji arasındaki temel ilişkiyi nasıl örneklendirir? Aşağıdaki seçeneklerden doğru olanı işaretleyiniz.
- A) Felsefe ve psikoloji, aynı yöntemleri kullanarak benzer sorulara cevap arar.
- B) Psikoloji "nasıl" ve "neden" sorularına yanıt ararken, felsefe "ne" ve "niçin" sorularını temellendirmeye çalışır.
- C) Psikoloji, felsefenin bir alt dalıdır ve onun sorularına kesin yanıtlar verir.
- D) Felsefe, psikolojinin bulgularını eleştirel bir şekilde sorgulayarak anlamlandırmaya çalışır.
Çözüm:
💡 Bu soruda, iki disiplinin aynı konuya (insan davranışı) farklı yaklaşımlarını anlamamız isteniyor.
- ➡️ Birinci adım: Psikolojinin yaklaşımını tanımlayalım. Psikoloji, deneysel ve gözlemsel yöntemlerle insan davranışlarının nedenlerini ve nasıl gerçekleştiğini açıklamaya çalışan bir bilimdir.
- ➡️ İkinci adım: Felsefenin yaklaşımını tanımlayalım. Felsefe ise "Özgür irade var mıdır?", "Davranışlarımızdan ne ölçüde sorumluyuz?" gibi temel, kuramsal ve eleştirel sorular sorar. Psikolojinin bulgularını dahi bu sorular ışığında yeniden değerlendirir.
- ➡️ Üçüncü adım: Seçenekleri inceleyelim. A seçeneği yanlıştır çünkü yöntemleri farklıdır. B seçeneği kavram karmaşası içerir. C seçeneği yanlıştır, psikoloji özerk bir bilim dalıdır. D seçeneği, felsefenin psikoloji karşısındaki eleştirel ve temellendirici rolünü doğru bir şekilde tanımlamaktadır.
✅ Sonuç olarak, felsefe psikolojinin verilerini alıp onların anlamını, dayanaklarını ve etik sonuçlarını sorgulayarak daha derin bir kavrayış sunar. Doğru cevap D seçeneğidir.
