Soru:
II. Meşrutiyet Dönemi'nde (1908-1918) ortaya çıkan ve Osmanlı siyasi hayatını şekillendiren önemli fikir akımları vardı. Aşağıdaki fikir akımlarından hangisinin temel amacı, "İmparatorluk sınırları içindeki tüm Müslümanları, din birliği etrafında birleştirerek devletin dağılmasını önlemek" olarak tanımlanır?
- A) Osmanlıcılık
- B) Türkçülük
- C) İslamcılık (Ümmetçilik)
- D) Batıcılık
Çözüm:
💡 Bu soru, II. Meşrutiyet dönemi fikir akımlarının temel hedeflerini ayırt etmemizi istiyor. Sorunun anahtar kelimeleri "tüm Müslümanlar" ve "din birliği" dir.
- ➡️ Adım 1: Osmanlıcılık (A): Tüm etnik grupları (Türk, Kürt, Arap, Ermeni, Rum vb.) "Osmanlı" vatandaşlığı çatısı altında birleştirmeyi amaçlar. Din birliğinden ziyade, vatandaşlık birliğini vurgular.
- ➡️ Adım 2: Türkçülük (B): İmparatorluk içindeki Türkleri dil, tarih ve kültür birliği etrafında birleştirmeyi ve nihayetinde bir Türk devleti kurmayı hedefler. Etnik temellidir.
- ➡️ Adım 3: İslamcılık (Ümmetçilik) (C): Tüm dünya Müslümanlarını, özellikle de Osmanlı halifesinin etrafında toplamayı amaçlar. Temel dayanak noktası "din birliği"dir. Soruda verilen tanım bu akıma tam olarak uymaktadır.
- ➡️ Adım 4: Batıcılık (D): Osmanlı Devleti'nin kurtuluşunu, Batılı kurumları, yaşam tarzını ve düşünce sistemini benimsemekte gören akımdır. Din veya etnisite temelinde bir birlik arayışı yoktur.
✅ Sorunun tanımı, "tüm Müslümanları din birliği etrafında toplamak" olduğu için doğru cevap C) İslamcılık (Ümmetçilik)'tir.