Soru:
Haçlı Seferleri, Avrupa ile Doğu (İslam dünyası) arasında bir kültür alışverişine yol açmıştır. Bu alışverişin Avrupa'ya getirdiği aşağıdaki yeniliklerden hangisi veya hangileri doğrudan bir kültürel etki olarak değerlendirilebilir?
- I. Kâğıt ve matbaanın yaygınlaşması
- II. Pusulanın öğrenilmesi
- III. Barutun savaşlarda kullanılmaya başlanması
- IV. Dokuma, deri işleme ve camcılık gibi el sanatlarının gelişmesi
Çözüm:
🧠 Bu soru, teknolojik transfer ile kültürel transfer arasındaki farkı anlamamızı istiyor. Her bir seçeneği tek tek inceleyelim:
- ➡️ I. Kâğıt ve matbaa: Bunlar bilginin yayılmasını sağlayarak kültürel bir devrim yarattı. Kitaplar ucuzladı, okur-yazar oranı arttı. Bu doğrudan bir kültürel etkidir.
- ➡️ II. Pusula: Pusula daha çok coğrafi keşifleri tetikleyen teknolojik bir yeniliktir. Dolaylı olarak kültüre etkisi olsa da, birincil etkisi teknolojik ve ekonomiktir.
- ➡️ III. Barut: Barutun kullanımı, savaş sanatını ve siyasi yapıyı (kalelerin etkisiz hale gelmesi) değiştiren askeri/teknolojik bir etkidir.
- ➡️ IV. El Sanatları: Avrupalılar, Doğu'nun halı, kumaş, cam işleme tekniklerini öğrenerek kendi zanaatlarını geliştirdi. Bu, günlük hayatı, estetik anlayışı ve ticareti doğrudan etkileyen bir kültürel etkidir.
✅ Sonuç olarak, doğrudan kültürel etki yaratan maddeler I ve IV olacaktır. Bu, Avrupalıların yaşam tarzı, bilgi birikimi ve sanat anlayışında doğrudan değişim yaşadıklarını gösterir.