Soru:
Coğrafya dersinde bir öğrenci, 1999 Gölcük Depremi'nin bölge üzerindeki etkilerini araştırmaktadır. Aşağıdaki kaynaklardan hangisi bu araştırma için en güvenilir birinci elden kaynak olarak kabul edilir?
- A) Depremden 10 yıl sonra çekilmiş bir belgesel
- B) Deprem sırasında bölgede görev yapmış bir itfaiye erinin günlüğü
- C) 2023 yılında bir sosyolog tarafından depremin toplumsal etkileri üzerine yazılmış bir kitap
- D) Deprem hakkında bir internet ansiklopedisindeki "Gölcük Depremi" maddesi
Çözüm:
💡 Bu soruda, bir doğal afetin etkilerini anlatan, olaya bizzat tanık olmuş ve o anda hissettiklerini/yaşadıklarını kaydetmiş bir kaynağı arıyoruz.
- ➡️ A Seçeneği: Olaydan 10 yıl sonra çekilmiş bir belgesel, ikinci elden bilgiler ve yorumlar içerebilir. Birinci elden değildir.
- ➡️ B Seçeneği: Deprem sırasında bölgede bizzat görev yapmış bir itfaiye eri, yaşadıklarını, gördüklerini ve hissettiklerini o anki duygu ve düşünceleriyle günlüğüne yazmıştır. Bu, olayın içinde yer alan bir kişinin doğrudan tanıklığıdır.
- ➡️ C Seçeneği: Olaydan yıllar sonra yazılan ve farklı kaynaklardan derlenen bir kitap, ikinci el kaynaktır.
- ➡️ D Seçeneği: İnternet ansiklopedileri genellikle ikinci el bilgilerin özetlendiği kaynaklardır.
✅ Sonuç: En güvenilir birinci elden kaynak, olayı bizzat yaşayan bir kişinin o anda tuttuğu B seçeneğindeki günlüktür.
