Soru:
"Biz her şeyi bir ölçüye (kader) göre yaratmışızdır." (Kamer Suresi, 49. ayet)
Bu ayet ile aşağıdaki ayetlerden hangisi, birlikte değerlendirildiğinde "kader" kavramının hem evrensel yasaları hem de insan hayatındaki yönlendirici ilkeyi kapsadığı sonucuna varılabilir?
- A) "Güneş kendine özgü bir yörüngede akıp gitmektedir. Bu, üstün ve bilgin olan Allah'ın kanunudur." (Yasin, 36/38)
- B) "O, yeryüzünde olan her şeyi sizin için yaratan, sonra göğe yönelip onları yedi gök olarak düzenleyendir. O, her şeyi bilir." (Bakara, 2/29)
- C) "O, yeryüzüne sabit dağlar yerleştirdi. Orada bereketler yarattı ve orada tam dört günde, isteyip arayanlar için farklı farklı rızıkları takdir etti (ölçüyle belirledi)." (Fussilet, 41/10)
- D) "Ona iki yolu (hayır ve şerri) gösterdik." (Beled, 90/10)
Çözüm:
💡 Bu soruda, "kader"in iki boyutunu (evrensel yasa & insani yönlendirme) gösterebilecek bir ayet çifti bulmamız isteniyor. Verilen ayet (Kamer 49) "her şeyin bir ölçüyle yaratıldığını" söylüyor. Bu, evrensel yasaları kapsar. Şimdi diğer ayetleri inceleyelim:
- ➡️ 1. Adım: A seçeneği (Yasin 38) sadece Güneş'in yörüngesinden bahseder. Bu, evrensel yasa boyutunu pekiştirir ama insani boyutu içermez.
- ➡️ 2. Adım: B seçeneği (Bakara 29) yaratılıştan bahseder ama kaderin "ölçü" boyutunu vurgulamaz.
- ➡️ 3. Adım: C seçeneği (Fussilet 10) "rızıkları takdir etti (ölçüyle belirledi)" der. Bu, Kamer 49'daki "ölçü" kavramını tekrarlar, yeni bir boyut eklemez.
- ➡️ 4. Adım: D seçeneği (Beled 90) ise "Ona iki yolu gösterdik" der. Bu, insana doğru ve yanlış yolların gösterilmesini, yani bir yönlendirme ve seçim hakkı (irade) tanınmasını ifade eder. Bu, kaderin insan hayatındaki yönlendirici ilke boyutunu tamamlar.
✅ Sonuç olarak, Kamer 49 ayeti ile birlikte D seçeneğindeki ayet değerlendirildiğinde, kader kavramının iki boyutu da görülmüş olur.
