Soru:
"Şüphesiz biz, her şeyi bir kaderle (bir ölçüye göre) yarattık." (Kamer Suresi, 49)
Bu ayet ile "Gece ile gündüzün birbiri ardınca gelişinde, Allah'ın göklerde ve yerde yarattığı şeylerde, (O'nun varlığına ve birliğine işaret eden) deliller vardır." (Yunus Suresi, 6) ayeti birlikte değerlendirildiğinde, aşağıdaki sonuçlardan hangisine ulaşılamaz?
- A) Evrendeki düzen, tesadüfi değil, planlı ve ölçülüdür.
- B) Doğa yasaları (\(F=G\frac{m_1 m_2}{r^2}\) gibi), Allah'ın koyduğu kadere örnektir.
- C) İnsan, evrendeki bu düzenden sorumlu değildir.
- D) Evrendeki düzen, Allah'ın varlığının ve kudretinin bir göstergesidir.
Çözüm:
💡 İki ayetin ortak mesajını anlamaya ve verilen seçeneklerden hangisinin bu mesajla çeliştiğini bulmaya çalışıyoruz.
- ➡️ A Seçeneği: Kamer Suresi'ndeki "kaderle/ölçüyle yaratma" ve Yunus Suresi'ndeki "ardışık geliş" ifadeleri, evrendeki planlı ve ölçülü düzene işaret eder. Ulaşılabilir.
- ➡️ B Seçeneği: Kader, sadece insan hayatındaki olayları değil, evrenin işleyişindeki tüm yasaları (fizik kanunları gibi) da kapsar. Bu nedenle, doğa yasaları da birer kader örneğidir. Ulaşılabilir.
- ➡️ C Seçeneği: Ayetler, evrenin genel düzeninden bahseder ve bunun Allah'ın varlığına delil olduğunu söyler. Ancak, "insanın bu düzenden sorumlu olmadığı" gibi bir çıkarım yapmak için bir dayanak yoktur. İnsanın sorumluluğu, kendi fiilleri ve iradesi alanındadır. Bu sonuç ayetlerden çıkarılamaz.
- ➡️ D Seçeneği: Yunus Suresi ayetinde açıkça "deliller vardır" denmektedir. Bu, evrenin Allah'ın varlığının bir göstergesi olduğu anlamına gelir. Ulaşılabilir.
✅ İki ayetin de odağında insanın sorumluluğu yoktur. İnsanın sorumsuzluğu çıkarımı yapmak metinlerin verdiği mesajla uyuşmaz. Bu nedenle ulaşılamayacak sonuç C seçeneğidir.